Avrupanın Ayasofya Yalanları

Avrupa Hıristiyan dünyası Ayasofya mozaikleri konusunu uzun müddet sömürme etmiş görünüyor. Buna yanıt yeniden batılı araştırmacılar aracılığıyla yapılan tespitler sonucunda anlaşılmıştır ki, eğer varsa tahribat, Osmanlılar tarafından değil, doğal bozulmalardan kaynaklanmış,, Türkler tam tersine bunları koruma altına almaya gayret etmişlerdir. fanatik bir durum elbette bu mozaikleri söküp ağız ağıza ortadan yükseltmek olurdu. ancak bu kere kategorik tercih edilmemiştir. şayet Osmanlılar, Ayasofya’ya müstelzim itinayı göstermeselerdi, bugün Ayasofya’dan ( hagia sophia ) iz de kalmayabilirdi. Dikkate layık nöbetçi sutaş ki, özellikle insanoğlu tasvirine mesafeli duran bir dinin mensupları (Müslümanlar) Ayasofya’nın duvar ve tonozlarını kaplayan resimlere tek hüsran vermemişlerdir. 15. asırdan itibaren Ayasofya’yı görüşme eden yad seyyahların eserlerinde bu mozaiklerden bahsedilmektedir. Arnold von Harff, Jerome Maurand, Fierre Gylles, Stephan Geriach, Hans von Buobenbach, Jean Palerne’nin seyahatnamelerinden anlaşıldığına göre, mozaiklerin yüzleri, bir dereceye derece kapatılmıştı. 1544’te İstanbul’a gelen Antibesli Jerome Maurand, burada konuları Tevrat’tan ve İncirden münfail sahneler gördüğünü, kubbenin ortasını ise, bir İsa resminin süslediğini Ayasofya dünyanın yedi harikasından biri olduğunu ve kubbenin ortalarında, bronz yaldızlı bir şems tasviri, ortasında Hz. İsa’nın resmi olduğunu söyler. 17. yüzyılda seyyahların sert çoğu bu mozaikten söylenti eder. 1604’te Türkiye’de bulunan İspanyol rahibi de bu hususu kaydeder. Romalı Pietro della Valle de buna dublör ifadeler kulanmıştır.